bu kez de edebiyat etkinliklerimiz.aç oku.sayfa 93 ten sonrası 5

Sayfa 146 1soru a şıkkı (Tablo)
Mısra örgüsü Kafiye Düzeni Tema
Gazel Beyit aa/ba/ca Aşk,ayrılık,özlem,kadın,şarap
Kaside Beyit aa/ba/ca Din ve devlet büyüklerini
övmek için söylenir
Rubai Tek dörtlük aaxa Dünya görüşü
felsefe,tasavvufi düşünce
Şarkı Dörtlük aAaA/bbba/ccca Aşk,sevgi,ayrılık,eğlence
Murabba Bent aaaa/bbba/ccca Dini ve ddidaktik konular,
övgü ve yergi
Muhammes Bent aaaaa/bbbba/cccca İlahi aşk,tasavvufi ve felsefi
düşünce
Terkibibent Beyit aa/xa/xa/xa/bb Dini,felsefi,tasavvufi,toplumsal

1 soru b şıkkı(Tablo)

Mısra Örgüsü Kafiye Düzeni Tema
Gazel Gazel Gazel
Kaside Kaside Şarkı
Terkibibent Terkibibent Kaside
Terkibibent
Rubai
Murabba

Sayfa 148 3 soru
Divan Şiirinde Brimler bir bütün olduğu için birimdeki anlam o birimde başlar ve diğer birimlere sarkmadan o birimde biter

4soru
Ortak manzumlar şunlardır
gül (gazel,murabba,kaside)
serv (gazel,şarkı,kaside)
dil (gazel,kaside,rubai,şarkı,murabba,muhammes,terkibi bent)
zülf (murabba,muhammes)
felek,dünya (murabba,terkibibent)
hak (kaside,murabba)
sanem (rubai,muhammes)

5 soru a şıkkı
Verilen gazeller ritimleri dikkate alınarak okunduğunda Baki’nin gazelinin ritminin daha kuvvetli olduğu görülmektedirBakinin gazelinde kullandığı dil,Nesimi’nin şiir dilinden daha ahenklidirBunun yanında gazellerin yazıldıkları yüzyıllara bakıldığında 16 yyda şiir dilinin daha oturmuş olması Baki’nin gazelinin ritmini ve ahengini daha üstün kılmaktadır

5 soru b şıkkı
Şöyleyiş ve ritim bakımından Baki’nin gazeli daha başarılıdırNesminin gazeli osmanlı devletinin kuruluş döneminde yazılmıştırBakinin gazeli ise yükselme dönemi ürünüdürNesiminin gazeli divan şiirinin kuruluş dönemi ürünü olduğu için gazelde bazı kusurların,ritim ve ahenk eksikliklerinin olması son derece doğaldıryükselme dönemine gelindiğinde ise herşey yerli yerine oturmuş,her alanda en parlak örnekler ortaya konulmuştur

Sayfa 149 6 soru a şıkkı
Pir Sultan Abdal tarafından söylenen koşma “aşık tarzı halk şiiri”örneğdirbu nedenle islamiyetten önceki türk edebiyatı döneminin sözlü edebiyat devresinden itibaren süregelen bir geleneğin ürünü olan koşma da dil,son derece sadedirhalka hitap ettiği için halkın dilinden uzaklaşmamış,onların duygu ve düşüncelerini dile getirmiştir

6 soru b şıkkı
Pir Sultan Abdal’ın koşması ile Baki’nin gazelinin okuyucu kitlesi aynı değildirkoşma halka hitap ederken gazel yüksek zümreye hitap etmektedir

7 soru
Divan şiirinde işlenen konular her bakımdan birer kusursuzluk örneğidirAşk tam anlamıyla aşktır,sevgili her yönüyle hayal gücünün zirvesinde yer alırBu nedenle divan şiiri “ideal”olanın ifadesini bulduğu yerdirherşey”idealize” edilerek anlatılırDivan şiirinin bu özelliği yani “yüce” ve “yüksek” olana yönelik olması,onun “somut” yerine “soyut”un sahasında kalmasına sebep olmuştur

8 soru
Divan şiirinin Arapça ve Farsça kelimelerin sıkça kullanılması İslam medeniyetinin etkisinin yanı sıra asıl aruz ölçüsü dolayısıyladırTürkçede uzun ses olmaması seslerin uzunluk ve kısalık esasına dayalı olan aruz ölçüsünün uygulanmasını zorlaştırmıştırÇıkış yolu olarak aruza uymayan türkçe sözcükler yerine uzun ve kısa seslerin bulunduğu arapça ve farsça sözcükler kullanılmaya başlamıştır

9 soru

Koşuk
Tema:aşk
Ahenk:hece ölçüsü kullanışmıştır
Yapı:nazım şekli;koşuk nazım birimi;dörtlük
Dil:eski türkçe dönemini yansıtan öztürkçe bir dil kullanılmıştr
Söyleyiş:aşk temasının belirlediği vurgu ve tonlama şiirin söyleyişini belirlemektedir

Gazel
Tema:aşk
Ahenk:Aruz ölçüsü kullanılmıştır
Yapı:nazım şekli;gazel nazım birimi;beyit
Dil:arapça ve farsça sözcüklerin kullanıldığı bir dildir
Söyleyiş:aşk temasının belirlediği vurgu ve tonlama şiirin söyleyişimi belirlemektedir

Sayfa 150 (Ölçme Değ Cevapları)
1C
2A
3C
4E
5E
6E
7E
8A
9D
10 D-Y-D-Y
11*Gazelin son beyitinemaktaşairin mahlasının bulunduğu beyitetaç beyiten güzel beyitine beytü’l gazel denir
*Diva şiirinde kullanılan kalıplaşmış nükteli ve sanatlı güzel sözleremazmundenir
12
makta
taç beyit
Nedim
vasıta
aruz
mazmun
tecahül-i arif
benzeyenve benzetilen
tenasüp

Sayfa 152 13 Etkinlik
Vardar Ovası Türküsü dilden dile geçerek günümüze ulaşmıştır yani anonimdir

2 soru a şıkkı
Derleyen sözcüğü;bu türkünün söyleyeninin bilinmediği,kuşaktan kuşağa atlanılarak günümüze geldini ve Suat Batur tarafından yazıya geçirildiğini gösteriyor

2 soru b şıkkı
Türkülerin yazıya geçirilerek kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze ulaştığını anlıyoruz

Sayfa 153 1 soru a şıkkı
1mani
derede -de:redif
nerede -ere:zengin uyak
dedim 7′li hece ölçüsü
pencerede

2mani
Erkek
Mesdi yar yar:redif
mesdi yar
arasında
esdi yar
Kız
maniciyim -m:redif
gemiciyim 7′li hece ölçüsü
alma
alıcıyım

3mani
dildim -dim:redif
sildim -il:tam kafiye
kıymetin 7′li hece ölçüsü
bildim

4mani
çağlar gibi -lar gibi :redif
dağlar gibi -ağ:tam uyak
yaralıyım 7′li hece ölçüsü
sağlar gibi

5mani
alma beni -ma beni:redif
salma beni -al:tunç uyak
göster 7′li hece ölçüsü
alma beni
gül ister
bağlar gibi

aldım seni -dım seni:redif
salma beni -al:tunç uyak
göster 7′li hece ölçüsü
alma beni

6mani
ayna güzel ayna güzel:cinaslı uyak
ayna güzel ay ne güzel:cinaslı uyak
görenler 7′li hece ölçüsü
ay ne güzel
tarar
ayna güzel

1 soru c şıkkı
”Ayna güzel” ve ” ay ne güzel” ifadelerinin birlikte kullanılmasıyla cinas yapılmıştırCinas,maninin ahengi bakımndan önemlidirCinaslı manilerde ses ve söyleniş aralarında cinas bulunan kelimelerle sağlanır

2 soru a şıkkı
Duygu ve düşünceler 1manide 2,3 ve 4 dizelerde;2manide ilk dörtlükte 2,3 ve 4 dizelerde,ikinci dötrlikte ise 3ve4 dizelerde; 3manide 3 ve 4 dizelerde ;4 ve 5manide bütün dizelerde; 6manide 3,4,5 ve 6 dizelerde dile getirilmiştir

2 soru b şıkkı
Duygu ve düşüncelerin ifade edildiği bölümlerin dışındaki dizeler ”doldurma” dizelerdirBu dizeler asıl anlamının bulunduğu dizelere hazırlık yapılmasını sağlarDoldurma düzeler anlam bütünlüğünü sağlar

3 soru
1,2,5 ve 6 manilerin teması aşktır3maninin teması ayrılık 4maninin teması derttir

4 soru a şıkkı
Manilerde geçen deyimler şunlardır:
-Serin yeller esmek:darılmak ve incinmek”Aramızda serin yeller esiyordu”
-Kıymetini bilmek:değerini bilmek”Kıymetinin bilinmemesinden şikayetçi”
-Dağ gibi=çok büyük
-Dillere sarmak:Her yerde söz etmek”Her yerde ondan bahsedip dillere saldı”

4 soru b şıkkı
-Yel:Gerçek anlamı rüzgar; manideki anlamı dargınlıktır
Sanki,aramızda serin yeller esiyordu
Bu yel sizi hasta eder dedi
-Ciğer:Gerçek anlamı organ;manide gönülden, içten anlamında kullanılmıştır
Haberi alınca,ciğerim yandı
Ciğerlerinden rahatsızlanmıştı
-Altın:Gerçek anlamı değerli bir maden;manide kıymetli anlamında kullanılmıştır
Onun altın gibi bir kalbi var

5 soru
1,2,3,5 ve 6 manilerde sevgili ve ona duyulan aşk teması işlenmiştir4manide ise çok dertli olan bir kişinin duyguları işlenmiştir

Sayfa 156 4 soru a şıkkı
Vurgu ve tonlamaTemaları farklı olduğuunda söyleyişi farklıdır

Sayfa 157 Ölçme Değ Devapları
1)E
2)C
3)C
4)türkü denir
artık maniler asıl maniler
5)Mâni—-Deyiş
Türkü—-Kavuştak
Ağıt—-Sagu

SAYFA 159
Birimlerde Anlatılanlar
1) Şair, baharın geldiğini, bülbüllerin ötmeye başladığını anlatmaktadır
2) Şair, ağaçların yeşillendiğini, ırmakların coştuğunu, aşıkların da şevke geldiğini ifade etmektedir
3) Şair, baharın gelişiyle güllerin açtığını, güzellerin salınarak gezindiğini, aşıların buna sevindiğini ifade etmektedir
4) Şair, baharla birlikte her yerin yeşerdiğini belirterek acaba bu baharın coşkusuyla Allah ağlayanları da güldürür mü diye düşünmektedir
5) Şair, yeryüzünün güllerle kırmızıya boyandığı şu bahar günlerinde kendisinin ağladığını, dertli olduğunu ifade etmektedir

Şiirin teması: Baharın Gelişi
Birim Değeri: Dörtlük
Birim Sayısı: Beş

2)aKafiye ve Redif
1 Dörtlük: olduğu zamandır: redif
kul ve yol ‘ daki l’ler yarım kafiye
2 Dörtlük: -erler: redif
giy uy ve kay ‘ daki y’ler yarım kafiye
Ölçü: 11′li hece ölçüsüyle söylenmiştir

2b
düz yazı gibi okumak bize hiç bir duygu katmaz tamamen anlamsız bir eser olur

160sayfa
1 dörtlük:
bülbül güle kul olduğu zamandır—–> teşhis sanatı ve tenasüp var (bülbül - gül)
2dörtlük:
hep ağaçlar uçmak donun giyerler—–> burda da teşhisve kapalı istiare
3dörtlük:
şevke gelüp figan eder bülbüller—-> teşhis + intak sanatı(bülbüllern figan etmesi)
4dörtlük:
Yine gürler bu yerlerin çığları—-> yine teşhis(çığların gürlemesi)
Acep mevlam güldürür mü ağları ? —-> ist

bu en çok bana yaradı eywallah saol